Nuper ego nostra paulo digressus ab urbe,
Quam celebrem toto fecit in orbe Maro,
Ocia nactus eram cupidis adamata poetis,
Retro et curarum manserat orba domus.
5Ad liquidum, Benace, tuo quem parturis amnem
Gurgite, me longum sed leve traxit iter.
Mintius hic torto fluitat per saxa meatu
Effrenisque leves non gerit unda rates,
Concitat insanos declivi margine fluctus,
10Donec te latis, Mantua, cingit aquis.
Illic tuta sedes non expugnabilis ullo
Marte, Bianoreis nunc quoque clara viris.
Unanimem claudunt illustria moenia plebem
Semper abundanti semisepulta lacu.
15Una fides populi quovis sub principe durat,
Aspidibus procul est atra Megaera suis.
Seditio, qua nulla carens urbs incubat armis,
Hic tantum paci succubuisse dolet.
Nunc quoque Tiresiae remanent vestigia vatis:
20Mantua quid faciat si petis, illa canit.
Illa canit vatum non paucis plena catervis,
Solvit et ad scenae longa theatra iocos.
Materno defert infans de ventre poesim,
Vagit et innatos balbula lingua sonos;
25Qui canit heroum memori tradenda libello
Tempora, quem Clio Musa favore praeit;
Qui sibi Melpomenen, sua flet dum fata, severam
Conciliat, tragicos exululando sonos;
Comicus emeritis proscaenia sistere ludis
30Crederet et plausu discutienda malo,
Ad sua ni facilem sentiret vota Thaliam:
Omnia tunc petulans ora cachinnus habet;
Rosida pastores gregibus tondentibus arva
Certatim, Eutherpe sponte sedente, canunt,
35Corticibus cedunt memorandas semper amicas,
Undique dat modulos tibia pressa leves.
Credite, Parnasum neglexit Apollo bicornem,
Credite, non ultra Phocidis haurit aquas;
Ille sui curat patriam gentemque Maronis
40Inque poetarum principis urbe sedet.
Clamat "Io, Paean" pariter iuvenisque senexque
Cinctaque Daphnaeo tempora crine ferunt,
Aurea Vergilii flores simulachra decorant
Et vati peragunt annua festa suo.
45Mars procul excessit, securis ocia dantur
Mentibus et placidae concrepuere lyrae.
Ipsius in laudes urbis furor exiit ergo,
Sed Clio fuerat tunc rogitanda mihi.
Heu, quid surdidulas avellit protinus aures,
50Praevaluit solito nec furor ire pede?
Ante pedes humili proiectus Apollinis ore;
"Cur suetum - dixi - carmen, Apollo, negas?"
Me ferus aspectu trepidum despexit acerbo,
Mox ait: "Audacter me quoque, stulte, rogas?"
55Dixit, et adductum pharetratus corripit arcum
Et lateri legitur certa sagitta meo.
Ut fugit ante levem nemoralis capra Dianam,
Aut lepus a rapidi morsibus acta canis,
Sic miser evasi durum per inhospita Phoebum
60Et qua celarer vallis adulta fuit.
Volvebam quae causa mihi commoverat illum,
Qui daret haud solitas tendere posse vias.
Illius, heu, frustra doctas captare sorores
Speravi ac multa laude tenere polos;
65Nil fuit evigiles studio concludere noctes,
Postquam tot menses abrogat una dies.
Ergo qua volucri prorumpit Mintius alveo
Deveni: lachrimis creverat ille meis.
Invitas mihi multa salix tunc praestitit umbras,
70Invito quoniam tunc mihi vita fuit.
Nec mora fit, succincta procul venit ecce puella:
Auratas zephiris sparserat illa comas,
Fulta latus pharetra tergo reiecerat arcum,
Voce manuque dabat carmina iuncta lyrae.
75Ardentis Daphnen cantabat Apollinis ignem,
Laurea quae dempto fine comata viret.
Insuper hac dignos recinebat fronde poetas,
Per quos iam pridem maxima Roma fuit.
Vergilium sensi: quod Homerum laudibus aequat,
80Parnasi geminum cepit uterque iugum;
Agmina despiciunt vatum spectantia ab imo
Collis et exultant non habuisse pares:
Phoebeis quanto cedunt fulgoribus astra,
Bis tanto vatum cedit inausa cohors.
85Non tamen exiguis affecit laudibus illos,
Sectantur lento qui pede Vergilium.
Tunc ego quare odium patiebar Apollinis oro,
Haec igitur Nimpha causa ferente fuit:
Nescio quas reperi Musas turpesve sorores,
90Nescio quae turpi carmina voce canunt;
Limpida Pegasidum viciavi stagna prophanus
Totaque sunt limo dedecorata meo.
Hinc furor, hinc ira est, hinc indignatio Phoebi,
Ad quem me fecit quaeque Camena reum.
95Nec mora, stratus humo: "Mediatrix sis bona, quaeso
- clamabam -, facilis demitur ira dei".
"I - modo respondet -, nos, i, modo sperne Camenas".
Dixit, et obtrusa sustulit aure pedem.
Protinus intumuit nostro sub pectore virus:
100Nec Phoebo - dixi -, nec tibi subicior".
Inde furens plectrum rupi stipulamque resumpsi
Hosque comenzavit piva sonare modos.
This text is part of:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
Moschaea red. Tusculanensis (M. Zaggia, 1987).
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.