1. ad illustrissimum principem et excellentissimum | Calabriae ducem, divum Alphonsum iuniorem de Aragonia, | Platini Plati Mediolanensis liber I Ferrariensis
Ibis, o felix nimium libelle,Usque ad Alphonsi penetrale divi
Ibis: admisso dabitur sereni
Copia vultus.
5Iussa procumbens refer haec magistri,
Dic: "Adoratum venio libellus,
Non adulatum: diadema sacros
Poscit honores."
Quae senis pulchre Samii feruntur,
10Mole membrorum veteri solutas
Mortis immunes animas reverti in
Corpora rursus,
In duce affirmes Calabro probari,
Qui refert nomen pronepos avitum
15Regis et mores animosque, sacri
Numinis instar.
Vade ter felix, refer haec, libelle!
O quater felix, modo di secundent
Coepta: fortuna meliore nostris
20Utere fatis!
Si molestus sis, tenebrae manent te
Bis ter infamem, miserum quater bis
Vendicent turpes sibi quem tabernae
Iure vetusto.
25Si decus Phoebi, ducibusque longe
Doctior claris, rata si poetis
Oderit te spes, quis amet, libelle?
Institor omnis.
Ipse te divasque novem perosus
30Odero, infelix et ineptus auctor:
I tamen, sacro ducis ore fretus
Non ope nostra.
2. ad divum Alphonsum iuniorem de Aragonia, | Calabriae ducem illustrissimum
Mos fuit Eois nunquam sine munere PersisOra salutandi regis adire sui;
Esse quoque hoc Latiae licuit mihi cernere gentis,
Ut placitura suis dona parentur heris.
5Excelsi titulis, auro capiuntur avari,
Quis nihil esse parum nec satis esse potest;
Tota solet ratio quid amat quid abhorret haberi:
Donandus princeps a sapiente manu.
Nos tibi, sidereo iuveni regique futuro,
10Immortalis avi nomen et umbra tui,
Nil, Alponse, magis quam carmina duximus aptum,
More quod Ausonio barbarico ve darem.
Tu decoras Helicona sacrum, tu Palladis artes,
Quod decus est rarum, militiamque tenes.
15Cederet ingenio pariter Nero, Drusus et armis,
Dando tibi large Caesar, amore Titus,
Scipio per vitae decus omne domique forisque,
Traianumque fide cedere posse puto.
Tum nova, tum veterum monumenta diserta legenti
20Romani imperii cede, lucerna vigil,
Cedat Achilleides animis et Honorius aevo,
Venanti Hippolitus succubuisse potest.
Castore stringis equum melius, fratremque palaestra
Vincis, Olympiaca dexteritate celer.
25Quis rerum summam non optet moribus istis,
Teque sub Augusto vivere teque mori?
Felix Parthenope regem sortita futurum
Invidiae, qualis Roma beata tulit;
O me felicem ante alios, si regius ille
30Sit tuus a nobis carmine partus amor.
3. ad divum Alphonsum iuniorem de Aragonia, | Calabriae ducem illustrissimum
Nostra revolventi mihi tempora nuper obortaeSunt lachrymae, gravis ad nares mihi nausea venit
Nostri aevi, quod non possis, Alphonse, metallo,
Dive, satum ex ullo sed inerti dicere limo:
5Sic obscoena vigent, sic coniuravimus omnes
Tollere virtutum morientia semina passim,
Nil altum caput ultra oculis animo ve tuentes.
Ecce querebatur mihi se Tritonia Pallas
Omnia dura pati, quod idem modo questus Apollo
10Luce carere sacras et mendicare sorores
Addidit, obscura squallens ferrugine Mavors
Ipse mihi dixit quid avaro cesserit orbi.
His affectus, ubi lachrymae cessere parumper,
Natali sine fine meo convicia dixi,
15Quod mihi contigerit tam foedo tempore nasci
Mecum indignabar. Quis enim non horreat istam
Desidiam? Tales volventem pectore curas
Talibus hortatur mea me nitidissima Clio:
"Desine sollicitis tantum indulgere querelis,
20Noster alumne, modum generoso pone dolori!
Iam tibi praedico, totus renovabitur orbis,
Italiam priscis componi moribus olim
Aspicies, aderunt scelerum vestigia nusquam:
Inclyta Parthenope dabit haec momenta Latinis
25Rebus, Aragoniae debebunt tempora genti,
Quam sacer Alphonsus meritus aequavit Olympo,
Filius accumulat, rex invictissimus armis
Ferdinandus, amor superum. probitatis alumnus.
At sua progenies toti dabit aurea mundo
30Saecula: de gemina Parnasi in vertice lauro
Serta novo Alphonso divae conteximus omnes;
In cunctis iam reddit avum, quam nomine tam re.
Est germana duci Lianora simillima virgo
Regia, naturae decus, Hercule digna marito,
35Principe digna tuo, quem praeferet illa priori
Iussa volensque viro; nec erit mora longa: tenebit
Littora Ferrariae Phaethonteasque per undas
Herculis in thalamo foecunda locabitur uxor,
Alcidae sobolem dabit aequam, nobile germen
40Florescet Latio nec avorum cedet honori:
Forsan et imperio dabitur maiore potiri.
Iam nova lux veniet. Pater hoc sancivit, ut omni
Consulat Italiae: Latii gaudete coloni!
Vestra salus veniet; cum venerit, ite frequentes
45Lauriferi, meritas superis exolvite grates.
Nocte dieque tuus super hanc incenditur heros,
Ardet amans coniunx et honesto carpitur igni.
Ire. cor Herculeum, multa cum luce videbis,
Alma, Sigismundum, qui mox connubia firmet,
50Et sponsam quanto procerum decet agmine ducat.
Hunc, si tu sapies, comitabere; plectra lyramque
Fer tecum, faciles dabimus tibi carmina nymphae;
Usque adeo tua nos vetus indulgentia tangit
Et iuvat accitas supremis rebus adesse:
55Scilicet haud unquam maiore vocabimur in re.
Dic Calabrum, Platine, ducem, quo principe virtus
Prisca suos omnes numeros habitura redibit,
Dic Hymen sacrum, dic incrementa deorum,
Dic decus omne novum, dic gaudia totius orbis."
60Dixit, ab his raptim fugiens Helicona revisit.
At mihi Parthenopes adeundae plurimus ardor
Crevit; ad Herculeas haud frustra fugimus aras:
Ille mihi tutum profugo concessit asylum
Admovitque suis me circum altaria sacris.
65Ergo erit ille mihi semper deus, illius adsum
Auspicio, qualis comitatus Iasona vates
Threicius, si parva licet componere magnis.
Vos ego praesentes veneror, mea numina, divos,
Aspicio simul et quales fore Musa locuta est.
70Sponsa deam sese vultu incessuque fatetur
Et superum genus, Alcidae qualem decet esse
Consortem. Quid vos, caelestia pignora, fratres
Eloquar? Ante alios, dux illustrissime, salve,
Sol oriens sparsure iubar mortalibus ingens,
75Qualencunque meum venia dignare libellum,
Qua tibi procumbens nemo frustratus abivit,
Quam praestare soles adeunti supplice vultu,
Qua ve salutantes non dedignaris amicos:
Sis placuisse memor fluvialis rustica lymphae
80Pocula supremo nactoque Artaxata regi.
Quicquid in Herculea peregrinus et armiger aula
Lusimus, unius quod opus collegimus anni,
Dux Alphonse, magis tibi iure dicavimus ulli
Quam Latii solio: tibi carmina nostra legenti
85Saepe tui occurrent Alcidae nomina fratris;
Adde quod armorum decus es tutelaque Phoebi,
Regia qui duplici lustrabis tempora lauro:
Quod superest tibi se cum carmine dedicat auctor.
