1. de morte Benevenuti Campesani poete Vincentini
Vos, quibus Aonii fas est sub rupibus antriPierios latices et ameni pocula saxi
Lambere et insanas calamo mulcere sorores
Que calidum vacuis spirant Helicona medullis,
5Flete, precor, magni funus lacrimabile vatis
Campigene, quem mors crudelis ab agmine nostro
Abstulit, et seve damnavit lumina nocti.
Nec tantum lacrimis pateat dolor iste profusis,
Sed laniate genas manibus, laniate capillos,
10Et percussa sonent libratis pectora pugnis,
Et nox mesta trahat gemitu suspiria longo.
Sic illum flevere dee, quas accolit humor
Pierio de fonte labans, et rupe sub alta
Tristia cum lacrimis cecinerunt carmina fusis;
15Nec modus his, nam queque suas in morte querellas
Dixit et humentes ederas lacrimare coegit.
Ipse etiam vates Cyrreo conditus antro
Flevit et assuetam sensit sub cortice laurum
Triste queri tripodesque solo gemuisse cadentes.
20Et sacer Aonio lucus revolutaque fonti
Pocula, que vires reparant, et quicquid in illo
Numinis est, auxere suas tot fletibus undas.
Sic nos flere decet, quibus est permissa potestas
Has colere et nutu vestro comprehendere sedes.
25Nec solum lacrimis dolor hic sedandus obortis,
Sed calamo, qui voce sonos impulsus agrestes
Edat et adductos tendat sub pollice nervos.
Inde, ut concordes dabit ad nova carmina voces
Plectrum ingens, et mesta dolet iam fistula tangi,
30Dic vates quicumque manu resonabile buxum
Accipis et tales celo diffunde querellas.
O dea, que nostre decidis tempora vite
Et facis in propriam verti mortalia sedem,
Seu dea seu nostris serpens velut aura medullis,
35Languorem et primo finem disponis ab ortu,
Quicquid id es, divis tantum permissa potestas,
Nec pietas, nec certa fides, sed cuncta resolvis
In nichilum et soli licet hec evadere menti;
Tu reges et regna trahis proceresque ducesque
40Et Decios eademque humiles iustissima Codros,
Tu dominos servosque simul, nec maius haberis
Par cum plebe duces, quam certo fine teneri,
Sed tamen humanas nimium sevissima vitas
Interdum rapis et, magnum factura dolorem,
45Regna novas, vacuasque suis tot civibus urbes.
At saltem egregio potuisti parcere vati,
Impia, quem morsu pressisti seva recenti,
Vitalesque suo rapuisti corpore sensus.
Heu quantis erat ille micans virtutibus, heu quot
50Moribus atque suos decoravit laudibus ortus!
Nam decus et vatum princeps et gloria fontis
Pyerii, quem docta cohors nunc mesta sororum
Molliter Aoniis puerum nutrivit in antris.
Hic quem flava modos plectro graviore superbos
55Calliope docuit, quo non prestantior alter
Novit Apollineo citharam pulsare sub Hemo,
Non Flaccus, non ipse pater dux carminis alti
Meonius, non bella canens civilia, nec qui
Fraternas acies cecinit, neque Naso iocosus
60Bina pharetrati docuit qui tella furoris.
Quid tamen, ut longis percurram ambagibus omnes,
Demorer ad laudes? Non si michi guttura linguis
Tercentum resonent, nec si michi spiritus illis
Sufficiat, sit quanta hominis iactura perempti
65Luce neque adiunctis possem narrare tenebris,
Sed quecumque meos vis est diffusa per artus
Vatis Apollinei, quidquid te diva magistro
Mens didicit potuitque tuis comprehendere dictis,
Et que pura fides, animo dum vita manebat,
70Illa eadem morti ac tibi se debere fatentur
Et cupiunt memori semper te credere fame.
Nec dubita, nam siquid agunt, aut carmina possunt
Pyeria discussa cheli, non gloria scriptis
Parta tuis, non fama micans neglecta peribit,
75Nec patiar tacitis illam torpere relatis,
Sed quantum potero memori virtute iuvabo.
Nunc, soror Uranie, nostro comes alma labori,
Carmina per totum defer iam vatibus orbem,
Et propera, dum fama nitens clamore secundo
80Emicat, ac odio nondum est percussa latenti,
Dic, citharas teretesque levi sub pectine cordas
Intendant et morte gravi cecidisse querantur
Campigenam, referantque suas cum carmine laudes,
Ac memori dignum fama virtutibus aptent.
85Inde parent mecum exequias et tristia dona,
Carminibusque novis decorent lugubre sepulcrum,
Ut signata brevi titulo vocet urna petentem
Et doceat positum qua sit tellure cadaver.
Cognitus ut tumulo fuerit locus ille reperto
90Forte legens mediis fundet suspiria verbis
Et lacrimas dabit hinc tante pietatis imago.
Hunc tantis micuisse virum virtutibus et tot
Laudibus ac tantum peperisse poemata vatem
Laudabit precibusque deos orabit et istis
95Impellet votis animam celoque beabit.
Accipe nunc titulum, magni fortasse doloris
Solamen rigidoque libens de carmina saxo.
Hoc tua longinquum memorabit facta per evum
Perpetuumque tibi fame servabit honorem,
100Quodque tibi meritis mors abstulit impia reddet.
Tu quoque de multis titulo signanda peremni,
Arbitrio potiora tuo, mea carmina, vates,
Elige, que meritam referant per singula famam.
2. idem in eumdem
Hic iacet Aonii cultor venerabilis antri,Hic decus et vatum princeps, hic gloria fontis
Pegasei, quem diva potens virtutibus aptum
Abstulit et seve damnavit lumina morti,
5At victura diu servat preconia fama.
Vivit adhuc, vivetque diu memorabile nomen
Campigene, si parta valet tam fama peremnis
Vivere, se quantum mortalibus inserit actis.
3. idem in eumdem
Proh dolor et vatis gravior iactura perempti!Hic exangue iacet corpus tellure recenti
Cui decus Aonium miris Helicona colenti
Haustibus esse suum vatem dedit ore potenti;
5At fera mors nostre semper contraria menti
Abstulit, et Parce rapiunt sua stamina venti,
Fama tamen nullo morsu vitiata nocenti
Vivit eritque diu nomen venerabile genti.
4. idem in eumdem
Mille trecentenis decies geminaverat annumTertius enitido postquam de Virginis alvo
Induit humanam Proles divina figuram;
Et tunc lenis hyems post semina farris humati
5Autumno primas fundebat ab etere brumas,
Nonaque ab imbre suum iam ducere Cinthia mensem
Ceperat et longas superaddere noctibus horas,
Noxque Iovis Veneri manibus tunc mane futurum
Tertia quatridui sperabat lumina Phebi.
10Tu quoque ledentes postremo verbere chellas
Phebe premens, geminum radiis Chirona petebas;
Cum fera mors, ullis numquam placanda rogatis,
Campigenam egregium vite spoliavit amore,
Et sua perpetuo damnavit lumina somno;
15Cui tepidum licuit totis Helicona medullis
Haurire et tumidas calamo mulcere Camenas;
Quo neque Pierio quisquam prestantior estro
Carmen Apollinea fundebat dulcius ede,
Nec quisquam maior cytaram pulsare canentem
20Facta Deum, iustive fuit prestantior equi.
Nil valuere tamen rigide pia carmina morti,
Nil precibus mixti cantus, quin impia metam
Cogeret ante datam vite consumere Parcas
Stamina, perfecto nondum sed debita fuso.
25Proh dolor! heu quantos rapuit crudelis honores!
Quale decus, quantumque tua subtraxit ab urbe
Seva virum, tu Cimbre scies, qui sepe solebas
Laudibus et sterili iactare poemata ludo,
Fama tamen nullum vivet peritura per evum,
30Dignaque perpetuis fulgebit gloria scriptis.
5. idem de eodem
Hic situs est vates toto celeberrimus orbeEt iacet egregii corpus inane viri,
Qui dum vita suos peragebat sensibus artus,
Dulcia Pieriis carmina fudit aquis.
5At quia precipiti rapuit mors impia tractu,
Vivet inextinctis laudibus ipse diu.
6. Ferretus Vincentinus ad Mussatum Patavinum | de morte Benvenuti Campesani Vincentini poete
Tristis ab etereo nec iam delapsa meatuFama per Euganeas Troiani Antenoris arces
Retulit egregium morti occubuisse poetam,
Cui cognomen avis campus dedit et bene nomen
5Cum venio, patriaque fuit sat magnus in illa
Qua Retro pene fluens Patavo delabitur amnis.
O sacer Aonie princeps et gloria silve,
Cur sinis indecori vatem marcere sepulcro
Illum qui toto micuit clarissimus orbe?
10Carminibus si Musse negas laudare perempti
Facta viri meritumque sue decus addere fame,
Quis sibi digna satis calamo preconia reddet?
Quis laudare illum poterit, quis carmina saxo
Mandabit laudes titulis equantia iustis?
15Solus enim tenues meditaris arundine Musas,
Solus habes quodcumque latex Heliconis ameni
Ferre potest, quicquidve datur sub Apollinis antro.
Tu quoque perpetuam rebus dare carmine famam
Et potes et nosti, Latie qui bella ruine
20Gesta sub Arthoo scripsisti Cesare vates.
Forsan et extremi cum luce novissimus evi
Te premet illa dies et funere merget acerbo,
Par tibi fiet honos et erit qui carmine dignum
Audeat emerite titulum tibi reddere fame.
25Quis tamen exangues animos defunctaque vita
Corpora post cineres iterum se velle referri
Crederet, atque suas in longum vivere laudes?
Non minus Elisiis quam mundo gloria campis
Clara vivit, nam queque prius dum vita manebat,
30Illa eadem sequitur virtus post fata sepultos,
Et secura manet celo, nec iudicis equi
Ora timet, meriti deposcens premia facti.
Ah quam Meonius gaudet sua carmina vates
Laudari! quantum variis se Naso libellis!
35Et quantum exultas, Virgili, laude peremni!
Quisquis ad hanc agitur studiis, dum vivit et aura
Vescitur, atque suis famam cupit addere factis.
Que tamen id faciet virtus? Hec omnia possunt
Carmina, que rudibus renovant antiqua figuris,
40Nec vacat exemplis veterum nova pagina rerum;
Scis bene. Nunc primi repetens vestigia census
Unde iter incepi, si te labor iste gerendis
Tam gravat, ut nequeas longis insistere verbis,
Saltem pauca suis facientia laudibus ede
45Carmina, que titolo decorent lugubre sepulcrum,
Cognitus ut tumuli pateat locus, et sacer ille
Inter honoratas positum se sentiat urnas.
Fac propere quodcumque velis. Sic Ferreus orat
Uncus, avens fessam portu iam sistere puppim.
appendix
Hec sedes ubi sepe patrum delecta priorumConvenit a scribis turba notata suis,
Se quotiens decreta vocant aut rebus agendis
Ingerit et iusti censet honesta fori,
5Neve quid infelix neglecto numine cedat
Hoc statuit fieri Virginitatis opus.
