previous next
-vĭdo , vīsi, vīsum, 3 (
I.perf. sync. divisse, Hor. S. 2, 3, 169), v. a. root vidh-, to part, split; Sanscr. vidhyati, to penetrate, whence vidhava; Lat. vidua.
I. To force asunder, part, separate, divide (very freq. and class.; cf.: distribuo, dispertio; findo, scindo, dirimo, divello, separo, sejungo, segrego, secerno).
A. Lit.: Europam Libyamque rapax ubi dividit unda, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 20; and id. N. D. 3, 10: “discludere mundum membraque dividere,Lucr. 5, 440; cf.: “si omne animal secari ac dividi potest, nullum est eorum individuum,Cic. N. D. 3, 12: “crassum aërem,id. Tusc. 1, 19 fin. (with perrumpere); cf. “nubila,Hor. C. 1, 34, 6: “muros,to break through, Verg. A. 2, 234: “marmor cuneis,to split, Plin. 36, 5, 4, § 14; cf.: “hunc medium securi,Hor. S. 1, 1, 100: “mediam frontem ferro,Verg. A. 9, 751; also simply, insulam, for to divide into two parts, Liv. 24, 6.—Poet.: “vagam caelo volucrem,” i. e. to cleave, to shoot, Sil. 2, 90: “sol ... in partes non aequas dividit orbem,Lucr. 5, 683; “so Galliam in partes tres,Caes. B. G. 1, 1: “vicum in duas partes flumine,id. ib. 3, 1, 6: “civitatem Helvetiam in quatuor pagos,id. ib. 1, 12, 4: “populum unum in duas partes,Cic. Rep. 1, 19; cf. Caes. B. G. 7, 32, 5; id. B. C. 1, 35, 3: “divisi in factiones,Suet. Ner. 20 et saep.—
2. Transf.
a. For distribuere, to divide among several, to distribute, apportion: “praedam,Plaut. Rud. 4, 3, 72: “argentum,id. Aul. 2, 2, 3: “pecudes et agros,Lucr. 5, 1109; cf. “agros,Cic. Rep. 2, 18: “agrum viritim,id. Brut. 14, 57; cf.: “bona viritim,id. Tusc. 3, 20, 48: “munera, vestem, aurum, etc.,Suet. Aug. 7 et saep.: “nummos in viros,Plaut. Aul. 1, 2, 30: “Thracia in Rhoemetalcen inque liberos Cotyis dividitur,Tac. A. 2, 67; cf. id. ib. 3, 38. So of distributing troops in any place: “equitatum in omnes partes,Caes. B. G. 6, 43, 4: “exercitum omnem passim in civitates,Liv. 28, 2; cf. id. 6, 3 fin.: “Romanos in custodiam civitatium,id. 43, 19; cf. id. 37, 45 fin.; cf. “also: conjuratos municipatim,Suet. Caes. 14: “agros viritim civibus,Cic. Rep. 2, 14; so with dat. (most freq.): “agrum sordidissimo cuique,Liv. 1, 47; cf. id. 34, 32; Suet. Caes. 20 et saep.: “tabellas toti Italiae,Cic. Sull. 15: “praedam militibus,Sall. J. 91, 6: “loca praefectis,Liv. 25, 30: “duo praedia natis duobus,Hor. S. 2, 3, 169: “oscula nulli,id. C. 1, 36, 6 et saep.; cf. “in double construction: divisit in singulos milites trecenos aeris, duplex centurionibus, triplex equiti,Liv. 40, 59: “inter participes praedam,Plaut. Pers. 5, 1, 5; so, “inter se,id. Poen. 3, 5, 30; Nep. Thras. 1 fin.: “per populum fumantia (liba),Ov. F. 3, 672; so, “agros per veteranos,Suet. Dom. 9: “dimidiam partem cum aliquo,Plaut. Aul. 4, 10, 37; so id. Am. 5, 1, 73; id. Stich. 5, 4, 15: “praemia mecum,Ov. F. 4, 887.—Absol.: “non divides (with dispertire),Plaut. Aul. 2, 4, 4; so Liv. 44, 45; Ov. M. 13, 102 al.
b. In mercant. lang. like distrahere and divendere, to sell piecemeal, in parcels, to retail, Suet. Caes. 54; id. Ner. 26.—
c. In mal. part., Plaut. Aul. 2, 4, 4 Wagner; 7; cf. Petr. 11 Büch.—
B. Trop.
2. In partic.
a. Sententiam, polit. t. t., to divide the question, i. e. to take the vote separately upon the several parts of a motion or proposition: “divisa sententia est postulante nescio quo,Cic. Mil. 6, 14; id. Fam. 1, 2; Plin. Ep. 8, 14, 15; Sen. Ep. 21; id. Vit. Beat. 3. The expression used in requiring this was DIVIDE, Ascon. Cic. Mil. 6, 14.—
b. (Acc. to A. 2. a.) To distribute, apportion: “sic belli rationem esse divisam, ut, etc.,Caes. B. C. 3, 17, 3: “haec temporibus,Ter. And. 3, 1, 18; “Just. Praef. § 3: ea (negotia) divisa hoc modo dicebantur, etc.,Sall. C. 43, 2.—
c. Pregn., to break up, dissolve, destroy = dissolvere: “nostrum concentum,Hor. Ep. 1, 14, 31: “ira fuit capitalis ut ultima divideret mors,id. S. 1, 7, 13: “dividitur ferro regnum,Luc. 1, 109; cf.: “dividimus muros, et moenia pandimus urbis,Verg. A. 2, 234.—
d. To accompany, i. e. to share upon an instrument a song sung by a voice: “grata feminis Imbelli cithara carmina divides,Hor. C. 1, 15, 15.
II. To divide, separate, part from; to remove from (class.).
B. Trop., to separate, distinguish: “legem bonam a mala,Cic. Leg. 1, 16, 44: “defensionem (opp. se comitem exitii promittebat),Tac. A. 3, 15. —
2. Transf., for distinguere (II.), to distinguish, decorate, adorn (very rare): “qualis gemma micat, fulvum quae dividit aurum,Verg. A. 10, 134: “scutulis dividere,Plin. 8, 48, 74, § 196.—Hence, dīvīsus , a, um, P. a., divided, separated: “divisior,Lucr. 4, 962.—Adv.
(α). dīvīse , distinctly, separately, Gell. 1, 22, 16; 7, 2 fin.; Tert. Carn. Chr. 13.—
(β). dīvīsim , separately, Hier. Ep. 100, 14.
hide Dictionary Entry Lookup
Use this tool to search for dictionary entries in all lexica.
Search for in
hide Display Preferences
Greek Display:
Arabic Display:
View by Default:
Browse Bar: