[437]
[439] forent pro essent. morerentur non pugnarent, ut supra “oriturque miserrima caedes” .
[441] acta testudine adplicita, vel quae agebatur.
[442] haerent parietibus scalae quod illae, quae feruntur ad pugnam, clavos habeant vel uncos, ut figantur: ideo haerent. postesque sub ipsos si circa portam, 'sub postibus'; si circa fenestras, 'circa postes'.
[443] nituntur pro nitebantur. ad tela id est contra tela. et hoc verum est; nam si 'ac tela', sinistris manibus simul tenent tela et scutum, cum se tegunt.
[445] tecta culmina 'tecta' participium est: aut eandem rem bis dixit. quamvis legatur et 'tota'. domorum veteres 'haec domus', ut merito ablativus 'o' terminatus genetivum pluralem in 'rum' mitteret, ut 'bono bonorum'; sed mutata postea declinatio est, ut 'huius domus' faceret: quod cum ita evenerit, ut ablativus in 'u' terminaretur, genetivum pluralem per 'u' geminat, ut 'ab hoc fructu, fructuum', ita et 'domuum': nam et Iuvenalis “viscera magnarum domuum” ait. nos tamen de antiqua declinatione praesumimus, ut 'ab hac domo, harum domorum' dicamus.
[446] his se propter quae pugnabant. sic Lucanus “in pugnam fregere rates” (3.674). vel 'his' huius modi. quando quatenus, quoniam.
[447] extrema in morte hoc est ruina civitatis.
[448] decora ab eo quod est 'decus', ut 'pecus'.
[450] obsedere modo pro praesidio tenebant, ut sequentia indicant 'hos servant agmine denso'.
[451] instavrati animi hinc ostenditur, eos superius defecisse: quod supra non dixit.
[452] levare iuvare. vimque virtutem: ut Sallustius “sed nostra omnis vis in anima et corpore sita est” . victis qui vincebantur, ut et “qua vectus Abas” . victis hoc est, sine vincendi spe laborantibus.
