[654]
[655] vix ea fatus erat ad probationis gratiam pertinet quod ea quae Achaemenides adfirmaverat statim adprobavere Troiani.
[656] mole molitione, agitatione.
[657] litora nota 'nota' ante oculorum amissionem potest accipi. sic Statius in nono “sequitur tamen inprobus hostem, qua meminit” .
[658] informe ultra formam. ingens potest et superioribus et sequentibus iungi, ut sit 'ingens lumen'.
[659] trunca manu pinus regit cuius caecitatem manu pinus regit.
[661] solamenque mali hinc Quintilianus dixit “magnum caecitatis solatium est habere rem videntis” .
[662] tetigit fluctus et ad aequora venit hyperbaton in sensu, ut “progressi subeunt luco fluviumque relinquunt” .
[663] fluvidum propter ὁμοιοτέλευτον 'fluentem' noluit dicere. quod autem dicunt physici de effosso oculo sanguinem numquam fluere, verum quidem est, sed supra non effossum huius oculum, sed terebratum legimus: unde eum constat necdum fuisse curatum. inde aut de fluctibus, aut de spatio oculi.
[665] iam medium altius quam litus vel plus quam litus, id est unde altum incipit: vel sic altum, ut medium putares; nam et in quinto sic dixit “interea medium Aeneas iam classe tenebat, certus iter,” cum adhuc moenia respiceret. fluctu legitur et 'fluctus'.
[666] trepidi festini, ut “ne trepidate meas Teucri defendere naves” item “accepit trepidos ac Nisum dicere iussit” . celerare infinitivum pro pronuntiativo. recepto aut in societatem accepto, aut de periculo liberato, ut “frugesque receptas” et “medioque ex hoste recepi” .
[667] sic merito quia omnia eius probaverant dicta, ac si diceret, non fallacem, ut Sinonem. sane quibusdam videtur incongruum Achaemenidis nusquam alibi factam mentionem, cum eum hic et salutem merito impetrasse et ut reciperetur a fugientibus dicat.
[669] ad sonitum vocis remorum sonitum vocem dixit: vox enim est omne quod sonat, sic alibi “fractasque ad litora voces” : nam de hominibus non dixit, quia supra est 'tacitique incidere funem'. vestigia torsit bene uno sermone ostendit, eum revertentem iam audisse sonum remigii.
[670] dextram adfectare dextram intendere et inicere, scilicet sic, ut posset navem tenere. Terentius “ad dominam qui adfectant viam” , id est intendunt: nam si 'dextra' legeris, ut sit 'dextra contingere', 'adfectare' 'contingere' caret exemplo. 'adfectare' autem quidam dicunt hoc esse: pronum animum habere ad faciendum quid occupandumque. alii 'adfectare', si 'dextra' legas, pro 'adfectandi' accipiunt, ut sit verbi infinitivus modus pro participio.
[671] nec potis id est nec potis est. 'potis' autem nomen est et declinatur potis, potis, poti, potem, potis, a pote. et nomen esse docet ratio conparationis; nam in superlativo 'potissimus' facit; cui si detraxeris 'simus', invenies nominis positionem, ut 'acerrimus acer', 'fortissimus fortis'. sic autem ut diximus declinari conpositio ostendit; nam 'huius impotis compotis, impotem compotem' facit: quod in simplici difficile invenis, per conpositionem agnoscis facilius.
[672] inmensum magnum. et dictum quod mensura conprehendi non possit.
